Thực phẩm đóng hộp là một lựa chọn tiện lợi cho nhiều gia đình, nhưng nếu không được sản xuất và bảo quản đúng cách, chúng có thể trở thành nguồn gốc của ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Đặc biệt, vi khuẩn Clostridium botulinum là một trong những tác nhân chính gây ra tình trạng này, khiến người tiêu dùng cần phải cẩn trọng hơn bao giờ hết.
Vào ngày 25/3, Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế đã phát đi cảnh báo sau khi ghi nhận một trường hợp ngộ độc botulinum tại TP HCM. Một nam thanh niên 25 tuổi đã phải nhập viện trong tình trạng liệt tứ chi do sử dụng pate bảo quản không đúng cách. Đây là một lời nhắc nhở rõ ràng về sự nguy hiểm tiềm ẩn từ thực phẩm đóng hộp.
Các loại thực phẩm đóng hộp như pate, thịt hộp, cá hộp và những sản phẩm tự chế (homemade) rất dễ bị nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum. Những thực phẩm như pate gan, xúc xích, hay các món muối chua như cà muối, dưa chuột ngâm nếu không được tiệt trùng đúng cách sẽ tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn độc hại này phát triển.
Thực phẩm được đóng kín trong thời gian dài hoặc hút chân không, chẳng hạn như thịt hun khói hay thực phẩm lên men, cũng có thể trở thành nguồn nguy cơ lớn nếu không được bảo quản đúng cách. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Rau củ đóng hộp như măng, nấm, đậu Hà Lan, ngô và củ cải đường cũng cần được nấu ở nhiệt độ đủ cao để tiêu diệt bào tử vi khuẩn. Nếu không, chúng có thể tiềm ẩn nguy cơ nhiễm botulinum, gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
Các dấu hiệu nhận biết thực phẩm nhiễm vi khuẩn này bao gồm hộp bị phồng, móp méo, rò rỉ hoặc đổi màu. Nước bên trong có thể đục, có bọt khí và thực phẩm có mùi lạ. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào như vậy, người tiêu dùng nên tuyệt đối không sử dụng sản phẩm, vì nguy cơ ngộ độc thực phẩm, đặc biệt là ngộ độc botulinum, rất cao.
Bảo quản thực phẩm đóng hộp đúng cách
Để tránh ngộ độc, chuyên gia khuyến cáo rằng thực phẩm đóng hộp nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, với nhiệt độ lý tưởng từ 15 đến 25 độ C. Cần tránh ánh nắng trực tiếp và những nơi có nhiệt độ cao hoặc độ ẩm lớn. Hơn nữa, không nên để hộp thực phẩm bị va đập mạnh hay xếp chồng nặng lên nhau.
Khi mở hộp thực phẩm, việc bảo quản đúng cách là rất quan trọng để tránh nhiễm khuẩn và giữ chất lượng. Nên chuyển thực phẩm ra hộp sạch và không để trong hộp gốc sau khi mở nắp, vì lớp kim loại bên trong có thể bị oxy hóa. Sử dụng hộp thủy tinh hoặc hộp nhựa an toàn có nắp kín để bảo quản và nên để trong tủ lạnh với nhiệt độ dưới 4 độ C.
Thời gian sử dụng cho các loại thực phẩm như thịt hộp, cá hộp và pate thường chỉ từ 1 đến 3 ngày. Đối với rau củ đóng hộp, thời gian tối đa là 3 đến 5 ngày, trong khi trái cây đóng hộp có thể sử dụng khoảng 5 đến 7 ngày. Đặc biệt, với những thực phẩm có nguy cơ cao nhiễm khuẩn như pate, cá hộp và thịt hộp, nên hâm nóng kỹ trước khi ăn lại, ít nhất từ 10 đến 15 phút để tiêu diệt vi khuẩn.
Đối với thực phẩm handmade như đồ ngâm, pate tự làm hay thực phẩm hút chân không, nếu không sử dụng ngay, nên bảo quản trong ngăn đá để kéo dài thời gian sử dụng. Khi cần sử dụng, hãy rã đông đúng cách trong ngăn mát tủ lạnh thay vì để ở nhiệt độ phòng.
