Nguy cơ tiềm ẩn từ mỹ phẩm tự làm

Trong thời đại công nghệ số, việc mua sắm mỹ phẩm qua mạng trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng an toàn và hiệu quả như quảng cáo. Một câu chuyện đáng chú ý là trường hợp của Hoa, 22 tuổi, người đã phải nhập viện cấp cứu chỉ sau vài ngày sử dụng một loại cao trị mụn được quảng cáo là “hoàn toàn từ thảo dược tự nhiên”.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, bác sĩ đã chẩn đoán Hoa bị viêm da tiếp xúc do phản ứng với các thành phần trong kem bôi. Tình trạng da của cô trở nên sưng tấy, phát ban và bong vảy, cho thấy làn da đã bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, những tổn thương này có thể dẫn đến các biến chứng lâu dài như viêm da mạn tính, mất sắc tố, sẹo thâm hoặc sẹo lồi.

Loại cao trị mụn mà Hoa đã mua trên mạng xã hội, cụ thể là TikTok, đã thu hút cô nhờ những lời quảng cáo hấp dẫn về tính an toàn và phù hợp cho da nhạy cảm. Tuy nhiên, sản phẩm này lại không có thông tin rõ ràng về thương hiệu, thành phần và nguồn gốc sản xuất, khiến người tiêu dùng như Hoa dễ dàng rơi vào bẫy.

Bác sĩ đã chỉ định cho Hoa điều trị bằng thuốc chống viêm và kem phục hồi da chuyên biệt. Sau một thời gian, tình trạng của cô đã có phần cải thiện, nhưng vẫn cần theo dõi sát sao trong nhiều tuần tới để đảm bảo không có biến chứng nào xảy ra.

Làn da của Hoa sau khi sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc đã để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Tình trạng này không phải là hiếm gặp, khi mà Ngân, 25 tuổi, cũng đã phải chịu đựng những tác hại tương tự sau khi tự ý sử dụng kem trắng da “handmade” mua qua mạng. Làn da khỏe mạnh của cô đã trở nên mỏng manh, khô ráp và nổi mụn mủ dày đặc.

Khi đến bệnh viện, Ngân được chẩn đoán bị phát ban trứng cá do tiếp xúc với corticoid trong kem bôi. Cô đã phải trải qua một quá trình điều trị kéo dài 5 tháng với kháng sinh và các liệu pháp khác để phục hồi làn da, nhưng vẫn để lại những vết thâm sẹo khó phai.

Hiện nay, mỹ phẩm tự làm đang tràn ngập trên các nền tảng mạng xã hội như Instagram, TikTok và Shopee, thu hút người tiêu dùng nhờ giá cả phải chăng và lời quảng cáo về tính tự nhiên, an toàn. Những sản phẩm này thường được làm từ các nguyên liệu dễ tìm như dầu thực vật, sáp ong, tinh dầu và bột thảo dược.

Tuy nhiên, bác sĩ Thái Thanh Yến từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM cảnh báo rằng nhiều sản phẩm này có thể chứa hóa chất độc hại hoặc thành phần bảo quản không rõ nguồn gốc. Mặc dù nhãn mác có thể ghi “100% tự nhiên”, nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây kích ứng và dị ứng cho người sử dụng.

“Các sản phẩm không được kiểm soát vệ sinh và thiếu chất bảo quản đúng chuẩn có thể trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng”, bác sĩ Yến cho biết.

Không ít loại kem trộn còn bị pha trộn corticoid hoặc các hóa chất mạnh để tạo hiệu ứng nhanh chóng, nhưng điều này lại gây hại cho cấu trúc da, làm mất đi khả năng tự bảo vệ của da. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc lặp lại với các chất như parabens và hương liệu tổng hợp có thể ảnh hưởng đến nội tiết và hệ thần kinh, đặc biệt ở những người có cơ địa dị ứng hoặc tiền sử hen suyễn.

Công an đã triệt phá nhiều cơ sở sản xuất và buôn bán mỹ phẩm giả, cho thấy sự cần thiết phải kiểm soát chặt chẽ thị trường mỹ phẩm tự làm. Một khảo sát năm 2022 của Trung tâm Dị ứng Mỹ phẩm châu Á cho thấy hơn 30% bệnh nhân từng bị viêm da, phát ban do sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Người tiêu dùng cần cẩn trọng và không nên chỉ dựa vào quảng cáo trên mạng xã hội. Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, Hội Da liễu Việt Nam, khuyến cáo rằng người dùng nên kiểm tra nhãn mác, xuất xứ và chỉ sử dụng sản phẩm có hướng dẫn chi tiết bằng tiếng Việt.

Trước khi thử bất kỳ sản phẩm nào, người dùng nên thực hiện kiểm tra trên vùng da nhỏ để đảm bảo không có phản ứng bất thường. Nếu có bất kỳ dấu hiệu đỏ rát hay ngứa ngáy, cần ngừng sử dụng ngay lập tức và rửa sạch da bằng nước muối sinh lý.

Gần đây, Cục Quản lý Dược đã yêu cầu các địa phương kiểm tra hoạt động sản xuất và kinh doanh mỹ phẩm tự chế. Những trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc, nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng khỏi những sản phẩm kém chất lượng.

Thời gian qua, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến mỹ phẩm giả và kém chất lượng, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm làm đẹp an toàn.