Xóm “phù dung” và quá khứ tăm tối
Ngày nay, con đường An Dương Vương thuộc quận Bình Tân, TPHCM, đã trở thành một nơi nhộn nhịp với hương thơm của bánh tiêu. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, nơi đây từng là một trong những điểm nóng về ma túy, với mùi thuốc phiện nồng nặc bao trùm. Khu vực này, được gọi là Cây Da Sà, đã từng là “thủ phủ ma túy” của Sài Gòn vào những năm 1950.
Khu Cây Da Sà, hiện nay thuộc phường Bình Trị Đông và phường 13 quận 6, đã chứng kiến nhiều biến động trong lịch sử. Những con hẻm nhỏ, trong đó có hẻm 324 đường Tỉnh lộ 10, đã trở thành nơi trú ngụ của nhiều tệ nạn xã hội, khiến cho cuộc sống của người dân nơi đây trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Ông Vòng A Sáng, một người dân gắn bó với hẻm từ thuở nhỏ, chia sẻ rằng, trước đây, hẻm chủ yếu là nơi sinh sống của người Hoa, với những con đường đất và nhà cửa đơn sơ. Theo thời gian, người dân đã xây dựng lại nhà cửa theo quy hoạch, tạo nên những con hẻm thẳng tắp, giống như một mê cung khiến người lạ khó tìm đường ra.
Trong những năm tháng khó khăn đó, người dân đã phải sống chung với những trùm ma túy nổi tiếng, và một số người đã bị cám dỗ tham gia vào việc buôn bán ma túy, dẫn đến sự gia tăng của các tệ nạn xã hội.
Cuộc sống trong hẻm: Đoàn kết và nỗi sợ hãi
Để tồn tại trong môi trường đầy rẫy tệ nạn, người dân nơi đây đã hình thành một tinh thần đoàn kết mạnh mẽ. Ông Lương, 67 tuổi, cho biết rằng, mặc dù có những mâu thuẫn nhỏ giữa các hộ gia đình, nhưng khi có chuyện xảy ra, họ luôn sẵn sàng đứng lên bảo vệ lẫn nhau. Tinh thần này đã giúp họ vượt qua nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Tuy nhiên, sống trong khu vực có nhiều tệ nạn đã khiến cho người dân nơi đây phải chịu đựng những định kiến xấu. Ông Sáng cho biết, ông không dám công khai địa chỉ của mình khi ra ngoài, vì chỉ cần nghe đến “khu Cây Da Sà”, nhiều người đã tỏ ra sợ hãi và tránh xa. Điều này đã ảnh hưởng đến cuộc sống của họ, khiến cho việc tìm kiếm công việc và tình yêu trở nên khó khăn hơn.
Hành trình đổi thay: Từ tệ nạn đến nghề làm bánh
Để thoát khỏi cám dỗ của ma túy, cư dân hẻm 324 đã quyết định chuyển hướng sang nghề làm bánh. Họ bắt đầu mua bánh tiêu, bánh bò về bán, và dần dần học hỏi để tự làm. Vào những năm 1980, chính quyền đã thực hiện các chiến dịch truy quét tội phạm, giúp khu vực này dần trở lại bình yên.
Ngày nay, những người từng sống trong hẻm đã ra mặt đường Tỉnh lộ 10 để buôn bán, hình thành nên một chợ nhỏ tự phát. Chợ hoạt động cả ngày, cung cấp đủ loại hàng hóa thiết yếu cho người dân trong khu vực. Các hộ sản xuất bánh tiêu, bánh bò đã tạo nên một xóm nghề nhộn nhịp, không chỉ phục vụ nhu cầu của người dân mà còn thu hút khách hàng từ nơi khác.
Bà Ngô Thị Thu, Trưởng khu phố 31, cho biết rằng, từ năm 1995, thành phố đã tiến hành chỉnh trang đô thị tại khu Cây Da Sà, nâng cấp hẻm và cải tạo nhà cửa. Hiện tại, hẻm 324 đã trở thành một nơi an toàn, không còn xảy ra các vụ đánh nhau hay trộm cắp, nhờ vào sự đoàn kết của người dân.
Trong thời gian đại dịch, không một hộ nào trong hẻm thiếu lương thực, bởi mọi người đã cùng nhau chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau. Hành trình từ một khu vực tệ nạn đến một cộng đồng đoàn kết và phát triển đã chứng minh sức mạnh của tình người và sự kiên cường của cư dân nơi đây.
