Trong bối cảnh y tế hiện đại, việc hiến tạng đã trở thành một hành động cao đẹp, mang lại cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân. Mới đây, Bộ Y tế đã đưa ra một đề xuất gây chú ý, cho phép những người dưới 18 tuổi có thể hiến mô và bộ phận cơ thể của mình sau khi qua đời, với điều kiện phải có sự đồng ý bằng văn bản từ người đại diện hợp pháp. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng đối tượng hiến tạng tại Việt Nam.
Đề xuất trong dự thảo Luật sửa đổi
Đề xuất này được đưa vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật hiến tạng, hiện đang được lấy ý kiến cho đến ngày 19/5. Điều này cho thấy sự quan tâm của cơ quan chức năng đối với việc nâng cao tỷ lệ hiến tạng, một vấn đề đang được xã hội đặc biệt chú ý.
Quy định mới về hiến tạng
Trước đây, chỉ những người từ 18 tuổi trở lên mới có quyền hiến mô hoặc bộ phận cơ thể, nhưng với dự thảo mới, bất kỳ ai, không phân biệt độ tuổi, đều có thể tham gia vào việc hiến tạng sau khi mất. Đặc biệt, đối với người dưới 18 tuổi, việc hiến tạng sẽ cần có sự đồng ý rõ ràng từ người đại diện hợp pháp, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự an toàn cho các em.
Hiến tạng khi còn sống
Đối với việc hiến tạng khi còn sống, quy định mới cho phép những người từ 30 tuổi trở lên có thể hiến bộ phận cơ thể cho bất kỳ ai mà không cần chỉ định cụ thể. Trong khi đó, những người từ 18 tuổi trở lên có thể hiến tặng cho cha mẹ, anh chị em ruột hoặc con cái. Đối với hiến mô, người từ 16 tuổi trở lên đã có thể tham gia, nhưng nếu dưới 18 tuổi, vẫn cần có sự đồng ý từ người đại diện hoặc giám hộ hợp pháp.
Thúc đẩy phong trào hiến tạng
Những sửa đổi này không chỉ nhằm mục đích tăng cường nghĩa cử hiến tạng cứu người mà còn phản ánh thực trạng đáng báo động về tỷ lệ hiến tạng sau khi chết tại Việt Nam, hiện đang thuộc nhóm thấp nhất thế giới. Nguyên nhân chủ yếu được cho là do rào cản văn hóa, tín ngưỡng và nhận thức xã hội còn hạn chế, cùng với sự thiếu quan tâm từ các cơ sở y tế trong việc tuyên truyền về hiến tạng.
Thành tựu trong lĩnh vực ghép tạng
Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn đã nhấn mạnh rằng ghép tạng là một trong những thành tựu y học quan trọng, không chỉ cứu sống mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống cho những bệnh nhân mắc bệnh suy tạng giai đoạn cuối. Từ năm 1992 đến nay, Việt Nam đã thực hiện hơn 9.500 ca ghép tạng, với hơn 102.000 người đăng ký hiến tạng trên toàn quốc. Tuy nhiên, nguồn hiến tạng từ người chết vẫn còn khan hiếm, trong khi nhu cầu ghép tạng ngày càng gia tăng.
Triển vọng trong phong trào hiến tạng
Năm 2024 đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể trong phong trào hiến tạng, với số người đăng ký hiến tăng gấp ba lần so với các năm trước. Số lượng trường hợp chết não hiến tạng cũng tăng 173% so với năm 2023, cứu sống 157 người trong tổng số 1.214 ca ghép được thực hiện. Đặc biệt, tỷ lệ ghép tạng từ người chết não đã đạt gần 13%, tăng gấp ba lần so với trước đây.
Những nỗ lực trong tương lai
Dự báo trong năm 2025, số lượng người hiến tạng sẽ tiếp tục tăng mạnh nhờ vào các mô hình vận động hiến tạng tại nhiều bệnh viện lớn trên cả nước. Các chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người đang hoạt động tích cực, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng và khuyến khích nhiều người tham gia vào nghĩa cử cao đẹp này.
Lê Nga
