Tháng 2 năm 2025 đánh dấu hai năm kể từ khi chị T.T.H, một cô giáo trẻ đến từ Nghệ An, dũng cảm hiến một phần gan của mình để cứu sống em trai. Sau ca phẫu thuật ghép gan thành công, chị đã trở lại với công việc giảng dạy hàng ngày và sức khỏe của chị hoàn toàn bình phục. Em trai của chị, anh K., cũng đã hồi phục và trở lại với cuộc sống bình thường, làm việc trong lĩnh vực dịch vụ vận tải.
Trước đó, anh K. là một người trẻ tuổi đang làm việc tại Hàn Quốc, không hề nghĩ rằng mình sẽ phải đối mặt với nguy cơ tử vong nếu không tìm được nguồn gan để ghép.
Hành trình tìm kiếm sự sống
Cuối năm 2022, trong thời gian làm việc tại Hàn Quốc, anh K. phát hiện mình mắc triệu chứng suy gan cấp tính do viêm gan B mạn tính. Dù đã được cấp cứu và điều trị tại một bệnh viện địa phương, tình trạng của anh không có dấu hiệu cải thiện, chi phí điều trị lại quá cao, buộc gia đình phải đưa anh về Việt Nam để tiếp tục điều trị.
Tại Hà Nội, anh K. được điều trị tại một bệnh viện lớn, nhưng tình trạng sức khỏe của anh ngày càng xấu đi. Các bác sĩ đã chỉ định ghép gan như một phương án cuối cùng để cứu sống anh.
Trong tình trạng nguy kịch, anh K. được chuyển đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với nhiều triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm hội chứng não gan và chức năng gan suy giảm nặng nề, khiến nguy cơ hôn mê và tử vong trở nên hiện hữu.
Trước tình huống khẩn cấp, vợ của anh K. đã sẵn sàng hiến gan để cứu chồng, nhưng các chỉ số sức khỏe của cô không phù hợp, khiến việc phẫu thuật trở nên rủi ro cho cả hai.
Khi mọi hy vọng dường như đã cạn kiệt, chị gái của anh K., một giáo viên ở Nghệ An, đã không ngần ngại vượt qua quãng đường 300km để đến bệnh viện, quyết tâm cứu sống em trai ngay trong những ngày đầu năm mới. Quy trình hội chẩn ghép gan cấp cứu được tiến hành khẩn trương và ca phẫu thuật được chỉ định ngay trong đêm.
Cuộc chiến xuyên đêm
Ca phẫu thuật ghép gan kéo dài xuyên đêm, ê-kíp bác sĩ đã tranh thủ nghỉ ngơi và nạp năng lượng trong thời gian chờ đợi. Ca mổ kéo dài khoảng 7 tiếng, kết thúc khi đồng hồ chỉ hơn 3 giờ sáng. Do tình trạng suy gan kéo dài và rối loạn đông máu nghiêm trọng, ca phẫu thuật đã gặp nhiều thách thức lớn.
Ngay từ những bước đầu tiên, việc cắt bỏ phần gan bệnh đã rất khó khăn do tình trạng xơ gan tiến triển, khiến mô gan dễ chảy máu. Các bác sĩ phải kiểm soát từng thao tác một cách chặt chẽ để hạn chế tổn thương cho các mạch máu nhỏ. Việc cầm máu trở thành thử thách lớn nhất, bởi nếu mất quá nhiều máu, tình trạng của bệnh nhân sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong suốt 2 giờ đồng hồ, phòng mổ vẫn sáng đèn, các bác sĩ không ngừng làm việc để thực hiện các miệng nối mạch máu và đường mật, ghép phần gan của người hiến vào cơ thể người nhận. Đây là giai đoạn quyết định cho sự thành công của ca ghép, đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác đến từng chi tiết.
Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Hoàng Ngọc Anh, một trong những bác sĩ tham gia ca phẫu thuật, cho biết: “Các miệng nối rất nhỏ, độ chính xác phải tuyệt đối, gần như không có cơ hội sửa sai. Chỉ cần một đường khâu không khớp, có thể gây chảy máu hoặc hình thành huyết khối, dẫn đến nguy cơ biến chứng nghiêm trọng sau mổ.”
Không chỉ cần sự chính xác, thời gian thực hiện cũng phải thật nhanh chóng. Đây là giai đoạn “vô gan”, khi hệ tuần hoàn của bệnh nhân đang chịu ảnh hưởng nặng nề do thiếu gan để duy trì chức năng chuyển hóa và lọc máu.
Từng giây trôi qua, nguy cơ anh K. rơi vào rối loạn huyết động hoặc nhiễm toan chuyển hóa ngày càng lớn. Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là tính mạng.
Sau khi hoàn thành các miệng nối mạch máu, phần gan ghép được tái tưới máu, các bác sĩ theo dõi các chỉ số sinh tồn của bệnh nhân trên màn hình hiển thị. Khi đảm bảo các miệng nối mạch máu an toàn, phẫu thuật viên tiến hành cầm máu và thực hiện miệng nối đường mật.
Cuối cùng, ca phẫu thuật đã thành công, chị gái của anh K. hồi phục tốt và xuất viện sau 10 ngày. Anh K. cũng có những tiến triển tích cực và được xuất viện sau đó.
Đến nay, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã thực hiện tổng cộng 257 ca ghép gan từ người cho sống và người cho chết não, khẳng định vị thế là trung tâm ghép gan hàng đầu tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Hiện tại, bệnh viện đang phấn đấu thực hiện 100 ca ghép gan mỗi năm trong thời gian tới.
