Gần đây, Bộ Y tế Thái Lan đã đưa ra cảnh báo về một hiện tượng tâm lý được gọi là hội chứng “say động đất”, gây ra cảm giác choáng váng và cảm giác mặt đất vẫn đang rung chuyển. Hiện tượng này đặc biệt nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh đau đầu hoặc rối loạn lo âu.
Sau trận động đất vừa qua tại Bangkok, các chuyên gia y tế đã khuyến cáo người dân cần chú ý đến các dấu hiệu lo âu và hội chứng “say động đất”, còn được biết đến với tên gọi hội chứng chóng mặt sau động đất. Vào ngày 31/3, Bộ Y tế đã phát hành hướng dẫn để giúp người dân xử lý tình trạng này, đồng thời cung cấp các nguồn tài nguyên hỗ trợ sức khỏe tâm thần.
Phó phát ngôn viên chính phủ Anukul Prueksanusak cho biết, hội chứng này xảy ra khi hệ thống cân bằng của cơ thể bị ảnh hưởng. Mặc dù hầu hết các triệu chứng chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, nhưng đối với một số người, đặc biệt là những người mắc chứng rối loạn lo âu hoặc đau nửa đầu, triệu chứng có thể kéo dài nhiều tuần và gây ra những tác động nghiêm trọng hơn.
Hội chứng “say động đất” có thể gây ra cảm giác chóng mặt kéo dài ngay cả khi các rung chấn đã ngừng lại. Để kiểm soát tình trạng này, Bộ Y tế khuyến nghị người dân thực hiện các biện pháp như hít thở sâu, uống nước hoặc trà gừng, đồng thời tránh xa rượu và caffeine. Việc nghỉ ngơi đầy đủ và hạn chế sử dụng điện thoại cũng rất quan trọng để giúp mắt được thư giãn. Nếu cảm thấy mất thăng bằng, người dân có thể nhìn vào một vật thể ở xa hoặc nằm xuống. Ngoài ra, việc giảm tiếp xúc với các thông tin về thương vong cũng giúp hạn chế lo âu. Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng thuốc chống say tàu xe và đảm bảo nghỉ ngơi hợp lý.
Tiến sĩ Varoth Chotpitayasunondh, phát ngôn viên của Cục Sức khỏe Tâm thần, cho biết rằng trận động đất bất ngờ đã khiến nhiều người cảm thấy hoang mang, đặc biệt là do tác động của thông tin lan truyền trên mạng xã hội. Ông nhấn mạnh rằng lo âu là phản ứng tự nhiên trước những thảm họa, nhưng cần theo dõi các dấu hiệu căng thẳng và sự thay đổi cảm xúc kéo dài. Việc xác định nỗi sợ cụ thể là rất quan trọng, vì điều này có thể chỉ ra những khó khăn trong việc thích nghi với tình huống và có nguy cơ dẫn đến rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
Tiến sĩ Varoth cũng khuyến cáo những người gặp phải triệu chứng chóng mặt kéo dài nên nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức, ngồi xuống khi cảm thấy chóng mặt, uống đủ nước và hạn chế nhìn vào màn hình phản chiếu. Nếu triệu chứng kéo dài hơn một tuần, người dân cần được thăm khám y tế ngay lập tức.
Tiến sĩ Pairoj Saonuam từ Quỹ Sức khỏe Thái Lan (ThaiHealth) cho biết, tác động của trận động đất không chỉ dừng lại ở thiệt hại vật chất mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của nhiều người. Ông khuyên những ai bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày nên tìm kiếm sự giúp đỡ. ThaiHealth đang hỗ trợ ứng dụng web “Here to Heal”, cung cấp tư vấn sức khỏe tâm thần trực tuyến thông qua trò chuyện, hợp tác với Trung tâm Sức khỏe Tâm thần tại Đại học Chulalongkorn.
Thêm vào đó, theo tiến sĩ Tansel Ünal, bác sĩ chuyên khoa thần kinh tại Bệnh viện Đại học Near East Yeniboğaziçi, những người mắc hội chứng “say động đất” có thể cảm thấy mặt đất vẫn tiếp tục rung chuyển và có hiện tượng chóng mặt, mất thăng bằng mặc dù không còn rung chấn thực sự. Hiện tượng này được gọi là “hội chứng động đất ảo”, thường xảy ra sau những trận động đất lớn.
Bên cạnh các triệu chứng thể chất, người bệnh còn có thể gặp phải các vấn đề tâm lý như lo âu, sợ hãi về khả năng động đất tái diễn và khó khăn trong việc ở một mình. Tiến sĩ Ünal giải thích rằng hiện tượng này xảy ra do sự gián đoạn trong hệ thống cân bằng của cơ thể, khiến não bộ phát ra tín hiệu sai lệch. Mặc dù các triệu chứng này sẽ tự cải thiện trong vài tuần, nhưng một số trường hợp có thể cần sự can thiệp y tế.
Người dân có thể liên hệ với đường dây nóng khẩn cấp 1669, đường dây tư vấn sức khỏe tâm thần 1323, đường dây nóng động đất, hoặc đường dây nóng của Cục Phòng chống và Giảm nhẹ Thiên tai để được hỗ trợ.
