TP HCMCông nghệ cao ứng dụng AI giúp bác sĩ mổ cột sống bệnh nhân với vết rạch chỉ 1-2 cm thay vì 10-20 cm mổ hở, bảo vệ tối đa dây, rễ thần kinh.
Ngày 20/5, ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thông tin trên, thêm rằng vết mổ nhỏ nên bệnh nhân giảm mất máu, giảm tối đa cắt cơ, tránh tổn thương các cấu trúc lành xung quanh cột sống đặc biệt là dây, rễ thần kinh và tủy sống. Người bệnh hạn chế nhiễm trùng và các di chứng yếu liệt, phục hồi nhanh, có thể đi lại sau 1-2 ngày và xuất viện sớm.
Theo bác sĩ, kỹ thuật mổ cột sống – thần kinh truyền thống không có công cụ hỗ trợ dẫn đường, không định vị chính xác các vị trí dây và rễ thần kinh xung quanh cột sống, do đó nguy cơ phạm vào dẫn đến yếu liệt, suy giảm chức năng thần kinh. Hiện các công nghệ cao ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp khắc phục các hạn chế trên. "AI giúp bác sĩ mổ mô phỏng trước, thao tác vào cột sống dễ dàng, dẫn đường, định vị chính xác từng milimet nên giảm nguy cơ liệt", bác sĩ Tấn Sĩ nói.
Như bà Nga, 65 tuổi, đau lưng, tê yếu chân, gần như không thể vận động bình thường. Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho thấy bà bị thoát vị đĩa đệm và lồi đĩa đệm đa tầng liên tiếp từ đốt sống thắt lưng L1-L2, L2-L3, L3-L4, L4-L5, L5-S1, hẹp ống sống L5-S1. Tại tầng L4-L5 xuất hiện thoát vị đĩa đệm thể trung tâm, gây trượt hẹp ống sống, chèn ép rễ thần kinh L4, L5 ở cả hai bên. Bà còn bị xẹp cũ thân đốt sống ngực T11, viêm xương dưới sụn và thoái hóa đĩa đệm lan sâu vào thân đốt sống.
Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết tổn thương cột sống phức tạp như bà Nga, điều trị nội khoa không thể mang lại hiệu quả. Người bệnh được chỉ định phẫu thuật bằng hệ thống định vị dẫn đường thần kinh tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) Neuro-Navigation Curve kết hợp kính vi phẫu AI K.Zeiss Kinevo 900 thế hệ mới. Nhờ công nghệ AI, hình ảnh cấu trúc cột sống của bà Nga được tái tạo trực quan 3D, bác sĩ định vị chính xác vị trí các khối thoát vị và rễ thần kinh.
Hình MRI cột sống cho thấy bà Nga thoát vị đĩa đệm và tổn thương ở nhiều đốt sống. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Trong cuộc mổ, AI hỗ trợ bác sĩ lựa chọn đường mổ an toàn, theo dõi liên tục vị trí dụng cụ khi thao tác vào cột sống trong không gian 3D, đảm bảo chính xác, hạn chế tối đa tổn thương các cấu trúc xung quanh. Kính vi phẫu AI phóng đại cấu trúc cột sống, mạch máu và mô đĩa đệm với độ nét cao. Thông qua đường rạch da nhỏ, các dụng cụ vi phẫu chuyên biệt được bác sĩ đưa vào loại bỏ khối thoát vị, giải phóng rễ thần kinh bị chèn ép mà không cần bóc tách rộng như phẫu thuật truyền thống.
Sau phẫu thuật, toàn bộ rễ thần kinh bị chèn ép được giải phóng, các tổn thương cột sống đa tầng được xử lý triệt để. Một ngày sau mổ, bà Nga tự đi lại, giảm đau, ba ngày sau xuất viện và tập phục hồi chức năng tại nhà.
Trường hợp khác, ông Quang, 68 tuổi, Bình Dương, đến viện khám trong tình trạng phải ngồi xe lăn, kết quả đo điện cơ và chụp MRI 3 tesla cho thấy hẹp ống sống thắt lưng nghiêm trọng, chèn ép các rễ thần kinh L3, L4, L5 hai bên.
Sau hội chẩn, bác sĩ phẫu thuật cho ông Quang bằng robot AI Modus V Synaptive, kết hợp hệ thống theo dõi sinh lý thần kinh (IONM) giám sát chức năng thần kinh từ não tới chân suốt quá trình mổ, phát cảnh báo để bác sĩ điều chỉnh kịp thời. Robot AI dẫn đường, giám sát, hiển thị phóng đại các cấu trúc cột sống – thần kinh, hỗ trợ bác sĩ gỡ dính từng lớp mô xơ chính xác, bảo tồn tối đa cấu trúc lành. Sau 5 giờ phẫu thuật, toàn bộ 6 rễ thần kinh L3, L4, L5 hai bên được giải phóng khỏi chèn ép do khối thoát vị, xương, dây chằng và mô viêm nhiễm. Hai ngày sau ông Quang tự đẩy xe lăn đi lại và xuất viện sau một tuần.
Bác sĩ mổ thoát vị đĩa đệm cho ông Quang bằng robot và các công nghệ cao AI. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Người lớn tuổi thường có nguy cơ cao mắc các bệnh lý cột sống như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, hẹp ống sống do quá trình lão hóa hoặc chấn thương. Dấu hiệu cảnh báo gồm đau lưng kéo dài, đau lan xuống chân, tê bì, yếu cơ. Khi có các triệu chứng này, người bệnh nên khám sớm tại chuyên khoa thần kinh – cột sống để được can thiệp kịp thời. Tùy mức độ tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định điều trị nội khoa, tiêm ngoài màng cứng hoặc phẫu thuật. "Chi phí cho ca mổ cột sống – thần kinh bằng công nghệ cao AI thấp hơn 30-40 lần so với mổ tại Mỹ (3-4 tỷ đồng)", bác sĩ Tấn Sĩ nói.
Hiện chi phí mổ cột sống bằng công nghệ AI tại bệnh viện Tâm Anh được bảo hiểm y tế chi trả theo mức được hưởng, tùy từng trường hợp.
Phượng Thy
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp