Tháp Bà Ponagar không chỉ là một địa điểm linh thiêng mà còn là một trong những điểm đến thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Với kiến trúc độc đáo và các điệu múa truyền thống của người Chăm, nơi đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình khám phá văn hóa Việt Nam.
Nằm tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Tháp Bà Ponagar được xây dựng từ thế kỷ VIII đến thế kỷ XIII để thờ Nữ thần Ponagar, biểu tượng của sự phồn thịnh và bảo vệ của người Chăm. Đây là một trong những di tích quan trọng nhất của nền văn hóa Chămpa, nơi lưu giữ những giá trị văn hóa và lịch sử quý báu.
Với hơn một ngàn năm tồn tại, Tháp Bà Ponagar không chỉ là một trung tâm tín ngưỡng mà còn là nơi thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật kiến trúc. Mỗi chi tiết chạm khắc trên các bức tường đều mang trong mình những câu chuyện văn hóa sâu sắc, phản ánh đời sống và tâm tư của người Chăm xưa.
Khu di tích được chia thành ba mặt bằng chính: Tháp Cổng, Mandapa và khu đền tháp. Hiện tại, do sự biến động của lịch sử, khu di tích còn lại 5 công trình kiến trúc cổ, trong đó có 4 tháp hiện hữu và 2 tháp đã chỉ còn lại nền móng.
Giá Trị Văn Hóa và Lễ Hội Đặc Sắc
Tháp Bà Ponagar không chỉ thu hút du khách bởi vẻ đẹp kiến trúc mà còn bởi các hoạt động văn hóa phong phú. Du khách có thể tham gia vào các buổi biểu diễn nghệ thuật múa Chăm, dệt thổ cẩm và đặc biệt là lễ hội Tháp Bà Ponagar, một sự kiện văn hóa phi vật thể quốc gia được công nhận vào năm 2012.
Gần đây, Tháp Bà Ponagar đã được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, nâng cao vị thế của di tích này không chỉ trong nước mà còn trên trường quốc tế. Quyết định này được ký bởi Phó Thủ tướng Chính phủ, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của di tích.
Ông Trần Đức Hà, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa, cho biết công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích Tháp Bà Ponagar đã được thực hiện thường xuyên, giúp nơi đây trở thành trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng của người dân khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
Việc được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý mà còn giúp huy động thêm nguồn lực để xây dựng kế hoạch bảo tồn dài hạn, gắn liền với phát triển du lịch bền vững.
Ông Lê Văn Hoa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh, nhấn mạnh rằng di tích này là niềm tự hào của người dân Khánh Hòa, không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc mà còn là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa và tín ngưỡng của các dân tộc.
Việc công nhận di tích quốc gia đặc biệt cũng là một lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ di sản văn hóa cho các thế hệ mai sau, khẳng định giá trị trường tồn của văn hóa truyền thống Việt Nam.