Tháng 2 năm 2025 đánh dấu hai năm kể từ khi chị T.T.H, một cô giáo trẻ đến từ Nghệ An, dũng cảm hiến một phần gan của mình để cứu sống em trai. Sau ca phẫu thuật ghép gan thành công, chị đã trở lại với công việc giảng dạy và sức khỏe của chị hoàn toàn bình phục. Em trai của chị, anh K., cũng đã hồi phục và trở lại với cuộc sống bình thường, làm việc trong lĩnh vực dịch vụ vận tải.
Trước đó, anh K. là một người trẻ tuổi đang làm việc tại Hàn Quốc, không thể ngờ rằng mình sẽ phải đối mặt với nguy cơ tử vong nếu không tìm được nguồn gan để ghép.
Hành trình tìm kiếm sự sống
Cuối năm 2022, trong thời gian làm việc tại Hàn Quốc, anh K. phát hiện mình mắc triệu chứng suy gan cấp tính do viêm gan B mạn tính. Dù đã được cấp cứu và điều trị tại một bệnh viện địa phương, tình trạng của anh không cải thiện và chi phí điều trị quá cao, buộc gia đình phải đưa anh về Việt Nam.
Tại Hà Nội, anh K. tiếp tục được điều trị tại một bệnh viện lớn, nhưng tình trạng sức khỏe của anh ngày càng xấu đi. Các bác sĩ đã xác định rằng ghép gan là phương án duy nhất để cứu sống anh.
Trong tình trạng nguy kịch, anh K. được chuyển đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với nhiều triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm hội chứng não gan và chức năng gan suy giảm nặng nề, khiến nguy cơ hôn mê và tử vong trở nên hiện hữu.
Trước tình huống khẩn cấp, vợ của anh K. đã sẵn sàng hiến gan, nhưng các chỉ số sức khỏe của cô không phù hợp, khiến việc phẫu thuật trở nên rủi ro cho cả hai.
Khi mọi hy vọng dường như đã cạn kiệt, chị gái của anh K., một giáo viên ở Nghệ An, đã không ngần ngại vượt qua 300km để đến bệnh viện, quyết tâm cứu sống em trai ngay trong những ngày đầu năm mới. Quy trình hội chẩn ghép gan cấp cứu được tiến hành khẩn trương và ca phẫu thuật được chỉ định ngay trong đêm.
Cuộc chiến xuyên đêm
Ca phẫu thuật ghép gan kéo dài xuyên đêm, ê-kíp bác sĩ đã chuẩn bị tinh thần và nạp năng lượng để đối mặt với thử thách. Một số bác sĩ đã tranh thủ chợp mắt trong khi chờ đợi.
Ca mổ kéo dài 7 tiếng, kết thúc khi đồng hồ chỉ hơn 3 giờ sáng. Do tình trạng suy gan kéo dài và rối loạn đông máu nghiêm trọng, ca phẫu thuật đã gặp nhiều khó khăn.
Ngay từ những bước đầu tiên, việc cắt bỏ phần gan bệnh đã trở nên khó khăn do tình trạng xơ gan, khiến mô gan dễ chảy máu. Các bác sĩ phải kiểm soát từng thao tác một cách chặt chẽ để hạn chế tổn thương cho mạch máu nhỏ.
Trong suốt quá trình phẫu thuật, việc cầm máu trở thành thách thức lớn nhất. Nếu mất quá nhiều máu, tình trạng của bệnh nhân sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
Phòng mổ vẫn sáng đèn trong suốt 2 giờ đồng hồ, các bác sĩ tiếp tục thực hiện các miệng nối mạch máu và đường mật để ghép phần gan của người hiến vào cơ thể người nhận. Đây là giai đoạn quyết định cho sự thành công của ca ghép, đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác cao.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hoàng Ngọc Anh, chuyên khoa Phẫu thuật Gan Mật Tụy, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết: “Các miệng nối rất nhỏ, độ chính xác phải tuyệt đối, gần như không có cơ hội sửa sai. Một sai sót nhỏ có thể dẫn đến chảy máu hoặc hình thành huyết khối, gây ra biến chứng nghiêm trọng sau phẫu thuật.”
Không chỉ cần sự chính xác, thời gian thực hiện cũng rất quan trọng. Đây là giai đoạn “vô gan”, khi hệ tuần hoàn của bệnh nhân đang chịu áp lực lớn do thiếu gan để duy trì chức năng chuyển hóa và lọc máu.
Từng giây trôi qua, nguy cơ anh K. rơi vào rối loạn huyết động hoặc nhiễm toan chuyển hóa ngày càng lớn. Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Sau khi hoàn thành các miệng nối mạch máu, mảnh gan ghép được tái tưới máu, các bác sĩ theo dõi các chỉ số sinh tồn của bệnh nhân trên màn hình. Khi đảm bảo các miệng nối mạch máu an toàn, phẫu thuật viên tiến hành cầm máu và thực hiện miệng nối đường mật.
Sau ca phẫu thuật sinh tử, chị gái anh K. đã hồi phục tốt và xuất viện sau 10 ngày. Anh K. cũng có tiến triển tích cực và được xuất viện sau đó.
Đến nay, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã thực hiện thành công 257 ca ghép gan từ người cho sống và người cho chết não, khẳng định vị thế là trung tâm ghép gan hàng đầu tại Việt Nam và Đông Nam Á. Hiện tại, bệnh viện đang phấn đấu thực hiện 100 ca ghép gan mỗi năm trong thời gian tới.
